Park Paderewskiego w roku 1948 i dziś.

We współpracującym antykwariatem małogrochowskim Gelber udało mi się szczęśliwie zauważyć książkę Warszawa serce Polski z 1948 r. napisaną przez Irenę Drozdowicz-Jurgielewiczową, a wydaną przez Spółdzielnię Światowid. Jak widać, książka powstała bezpośrednio po wojnie, przed pozbawieniem w 1949 r. parku na Saskiej Kępie imienia Ignacego Jana Paderewskiego. Na planie miasta jeszcze w 1950 r. tak drukowano: Park Paderewskiego, co wielokrotnie pokazywałem. W 1955 (rok inauguracji Pałacu Kultury im. Stalina!) był już znów Skaryszewski.

Jak widać, nazwa nie przetrwała do odwilży 1956 r., czego skutki mamy do dziś. Autorka pisze entuzjastycznie o nim tak jak on się wtedy nazywał oraz o Parku Praskim i ogrodzie zoologicznym:

Ale prawdziwie obdarowani zielenią są ci obywatele Pragi, którzy mieszkają w pobliżu wielkiego Parku Paderewskiego. Jest on rozległy i bogaty w najrozmaitsze gatunki drzew i krze-

Oczywiście Praga tu to konsekwencja potocznego nazywania miejsca Parku Paderewskiego Pragą, co miało jakiś związek z nazwami cyrkułu Praga, a następnie staropraskiego zmienionego po rozszerzeniu granic z 1916 r. w okręg Praga-Pd. Nikt nie analizował map historycznych i nie bardzo się tym przejmowano. Zresztą wpisanie Parku do obszaru MSI Kamionek choć jest na Saskiej Kępie, ok. 2000 r. pokazuje jak to jest. O przemianach nazewniczych napisałem dość, więc nie powtarzam.

Bracia Karol i Tomasz Radziwonowiczowie, prowadzący świetne audycje o muzyce (sami znani muzycy) w radiu mazowieckim RDC, pod tytułem Music Brothers akurat, 27 stycznia poświęcili jedną lekceważeniu Ignacego Paderewskiego przez Warszawę i Państwo. W styczniu wypadły dwie rocznice – powołania zalążka Państwowe Wytwórni Papierów Wartościowych i…….. Przede wszystkim likwidacji muzeum jemu poświęconego w Podchorążówce w Łazienkach w 2018 r. czyli na stulecie Niepodległości!

Rozmówcy doszli do wniosku, że trzeba stworzyć koalicję w sprawie uhonorowania Paderewskiego, w tym prezesa fundacji Ave Arte Wiesława Dąbrowskiego, z którym rozmawiałem. Dodam do tego dyrektora naszej orkiestry Sinfonia Varsovia, Janusza Marynowskiego, z którym rozmawiałem ostatnio. Ich usytuowanie i pozycja szczególnie predestynują do wsparcia tej akcji. Ważne są też elementy, które opisuję tutaj!

To dzięki Paderewskiemu prezydent USA Wilson stwierdził, że jest moralnym obowiązkiem świata przywrócenie Polski na mapę. Dzięki niemu Armia Polska (Hallera) zaistniała zanim Polska zaistniała. Jego przyjazd (zażyczył sobie przez Gdańsk i Toruń choć to były formalnie Niemcy) był impulsem do Powstania Wielkopolskiego. Rząd polski nabrał znaczenia, gdy premierem (prezydentem rady ministrów) został Paderewski zawieszając karierę muzyczną. A przecież to tylko jemu firma Steinway ofiarowała fortepian.

Wychowałem się w Warszawie. Tu kształtowała się moja wola, powiedział Paderewski w ratuszu.

Tymczasem pomnik przeznaczony dla naszego parku znalazł się – za sprawą Jerzego Waldorffa, któremu park „Skaryszewski” wydał się masło ważny – w Ogrodzie Ujazdowskim. Nie miał kto się temu sprzeciwić, bo i dziś mało kogo to obchodzi, jak widać. Dlatego mamy teraz tylko pomniczek zastępczy na rondzie Waszyngtona.

Jest obowiązkiem władz tego miejsca i mieszkańców Dzielnicy walka o przywrócenie prawdziwej nazwy Parku Paderewskiego.

RAFAŁ WODZICKI

Nagłówek: na planie z 1950 r. jeszcze jest Park Paderewskiego… Chyba ostatni raz. Nazwy Praga i Grochów to nazwy starostwa grodzkiego i okręgu. Nazwa dzielnicy funkcjonalno-historycznej Kamionek umieszczona obok niej, gdzie było miejsce bez ulic.

2 myśli na temat “Park Paderewskiego w roku 1948 i dziś.

  1. Przy okazji: widać wielką nazwę Grochów przejętą po przedwojennych planach, gdy wiedziano, że to jest tu główna nazwa. Potem doprowadzono do zrównywania wielkości napisów z innymi dzielnicami. Dziś trzeba tłumaczyć, że to nie jest „jedna z dzi8elnic, ani osiedli”. Rozmiary Grochowa sugerują powtórzenie nazwy w formie Grochów Wielki i Grochów Mały. Wtedy nikomu by nie przyszło do głowy nazwanie jego połowy Gocławkiem.

    Polubienie

    1. Nazwa Kamionek nie sięga za Siennicką z powodu jego zasięgu, a z powodu braku miejsca na wpisanie nazwy, bo wpisano nazwę starostwa grodzkiego Praga. Jest ona wpisana obok.

      Polubienie

Dodaj komentarz